Η παλαιά Μάκρυσι καταγράφεται στο ιστορικό διάγραμμα των Δήμων της Ελλάδας του 1833, το 1836 προσαρτήθηκε στο Δήμο Τολοφώνος από τον Δήμο Οιάνθης (Μαραζά) όπου υπαγόταν αρχικά και το 1912 αναγνωρίστηκε ως Κοινότητα . Οι παλαιοί κάτοικοι (γεωργοί, κτηνοτρόφοι) φαίνεται ότι ζούσαν κατά φαμίλιες στην ευρύτερη περιοχή και κατά την Τουρκοκρατία συνενώθηκαν στον σημερινό οικισμό. Κατά τον Πούκεβιλ το 1814 ήταν αυτοτελής οικισμός με 30 οικογένειες. Στη θέση Κοκοβίστα νότια του χωριού υπάρχουν ερείπια αρχαίας ακρόπολης, νεκροταφείου και αποχετευτικού δικτύου ενώ πιθανολογείται ότι εδώ βρισκόταν η αρχαία Λοκρική πόλη Μεσσαπία που καταστράφηκε επί Μ.Θεοδοσίου από τους συμμάχους του Γότθους επειδή θεωρήθηκε ειδωλολατρική. Από την Μακρινή κατάγονταν αρκετοί αγωνιστές του 1821.
Δημογραφική εξέλιξη
| Έτος: | 1814 | 1851 | 1879 | 1889 | 1896 | 1907 | 1920 | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 |
| Πληθυσμός: | 150 | 111 | 148 | 180 | 212 | 208 | 244 | 268 | 268 | 252 | 231 | 189 | 155 | 126 | 88 |
Επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο Κοκκοβίστας Μακρινής στο Νομό Φωκίδος
Προς βορράν του επινείου της Δυτικής Λοκρίδας όπου βρίσκεται σήμερα η κωμόπολη της Ερατεινής έναντι της κορυφής του Ξεροβουνίου, και στα Ν της τελευταίας μεγάλης στροφής του επαρχιακού δρόμου Μηλαίας -Μακρινής τρία βαθιά ρέματα ( «του Δούκα», «της Βατιώνας» και το «Καραμανάκι») χαράσσουν έντονα το υψηλό ανάγλυφο του περάσματος που οδηγεί, μέσω της κοιλάδας του ποταμού Ξεριά, στο αρχαίο κάστρο του Αιγίτιου και στην Αιτωλολοκρική μεθόριο.Η περιοχή αυτή σημαντική για τις αρχαίες χερσαίες επικοινωνίες των Δυτικών Λοκρών και των Ατωλών, ονομάζεται σήμερα Κοκκοβίστα.Οι όχτοι του ποταμού Ξεριά, που κυλά ανάμεσα στο υψίπεδο της Κοκκοβίστας και το Ξεροβούνι, αποτελούν το κυριότερο πέρασμα ανάμεσα στην ακτή της Δ. Λοκρίδος και την Αιτωλική Καλλίπολη και η μόνη θέση που θα μπορούσε με αποτελεσματικότητα να εποπτεύσει το πέρασμα αυτό είναι οι επίπεδες εκτάσεις που βρίσκονται στο άκρο του υψιπέδου της Κοκκοβίστας καλλιεργήσιμοι αγροί που κρέμονται κυριολεκτικά επάνω από τον Δ. όχτο του ποταμού.
Στον μεγαλύτερο από αυτούς τους καλλιεργήσιμους αγρούς (και ακριβώς επάνω στο άκρο του γκρεμού με τον οποίον περατώνεται το Α του μέρος ) βρίσκεται ο «πύργος της Κοκκοβίστας» (διαστ. 10 x 22 μ) κτισμένος με την «ακανόνιστη τραπεζοειδή» τοιχοδομία του τέλους του 4ου αιώνα π.χ. (η οποία, σε πολλά σημεία ,σώζεται στο ύψος των τριών και των τεσσάρων δόμων. Στο εσωτερικό του διακρίνονται τρεις κύριοι χώροι και ένα σύστημα διαδρόμων ενώ η κύρια είσοδος του θα πρέπει να ήταν αυτή που διακρίνεται στα Α ( Βλ.σχέδ. / κάτοψης .σχέδ.Α όψης. Ο κύριος πύργος θα υψωνόταν στον νοτιότερο χώρο.)
Με τον « πύργο της Κοκκοβίστας» και την λειτουργία του ασχολήθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1950 ο L. Lerat, στις αρχές της δεκαετίας του 1970 ο Α. Πετρoνώτης και πιο πρόσφατα (στα τέλη της δεκαετίας του 1980) οι Bommelje, Doom. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι επάνω στην ΝΔ γωνιά του κτίσματος έχει κτισθεί, στους Νεότερους χρόνους, ένας μικρός αγροτικός οικίσκος που υπενθυμίζει την μια από τις δύο αρχαίες λειτουργίες του πύργου: εκείνην της εξυπηρέτησης των αναγκών της καλλιέργειας του αγρού επί του οποίου έχει ανιδρυθεί αλλά και της καλλιέργειας των άλλων γειτονικών αγρών της περιοχής . Ο «πύργος της Κοκκοβίστας » είναι ένα αρχιτεκτόνημα που αντανακλά την φύση των ασχολιών των κατοίκων της περιοχής από την πρώιμη Ελληνιστική περίοδο μέχρι και τις μέρες μας. Ανήκει στον τύπο οικοδομήματος που έγινε γνωστός στη βιβλιογραφία ως tower-and-enclosure (πύργος και περιτείχισμα»-πρβλ με τον «πύργο στο χωριό» της νήσου Αμοργού) και είναι βέβαιο ότι ανεγέρθηκε με πρωτοβουλία κάποιας αρχής (των Λοκρών ή των Αιτωλών), με στόχο την προστασία του στρατηγικού αυτού περάσματος. Ακόμη είναι βέβαιο ότι το οικοδόμημα ανεγέρθηκε στην περιοχή των καλλιεργήσιμων αγρών κάποιας τοπικής κοινότητας μάλλον κάποιας κώμης, όπως δείχνει το μικρό παρόδιο νεκροταφείο με τους κιβωτιόσχημους τάφους που βρίσκεται λίγες εκατοντάδες μέτρα προς Βορά, στη θέση Γύρος (βλ.φωτ.).Η πολιτική όμως ,της αρχής δεν ήταν να στερήσει από την κώμη αυτή τους πόρους της (διότι έτσι θα «φτώχαινε» σε αμυντικά μέσα και σε φιλικώς προσκείμενους πληθυσμούς η ύπαιθρος ) και έτσι όπως δείχνει το πλήθος των οστράκων αρχαίων αγγείων καθημερινής χρήσης που φέρει στο φως η σύγχρονη άροση ανέγειρε ένα κτίσμα που σε καιρό ειρήνης θα βοηθούσε στον έλεγχο ,την συγκέντρωση και την φύλαξη της αγροτικής παραγωγής και στην ευημερία της κοινότητος.
Απόδειξη γι' αυτό είναι και η ύπαρξη των σημερινών καλλιεργήσιμων αγρών της Κοκκοβίστας, που διαιωνίζουν μία χρήση του χώρου τελείως διαφορετική από τις εκτάσεις που την περιβάλλουν τις δασικές εκτάσεις που κυκλώνουν από όλες τις πλευρές την ίδια αλλά και τον σύγχρονο οικισμό της Μακρινής.
Σωτήρης Γ. Ραπτόπουλος
Μακρυσιώτες
Δημιουργία Αστυνομικής
Οι Μακρυσιώτες πριν περίπου 100 χρόνια προέβλεψαν και δημιούργησαν την <<Αστυνομική>> για την προστασία του χωριού από τις κατολισθήσεις καθώς και την προστασία της φυσικής ομορφιάς της περιοχής γενικότερα. Σχετικό έγγραφο των αιρετών εκείνης της εποχής.